Trong văn hoá phương Đông nói chung và Việt Nam nói riêng, Long – Ly – Quy – Phụng được xem là Tứ Linh, bốn linh vật thiêng tượng trưng cho quyền lực, thịnh vượng, và sự bảo hộ của trời đất. Hình ảnh Tứ Linh không chỉ xuất hiện trong truyền thuyết dân gian, kiến trúc cung đình, mà còn trở thành họa tiết đặc trưng trong nghệ thuật đá mỹ nghệ, góp phần tạo nên giá trị tâm linh và thẩm mỹ cho các công trình truyền thống như đình, chùa, lăng mộ đá, cổng đá, hay bàn thờ đá.
1. Long – Biểu Tượng Của Quyền Uy Và Thịnh Vượng
Rồng (Long) là linh vật đứng đầu Tứ Linh, biểu trưng cho vua chúa, quyền lực tối thượng và sự thăng hoa của khí thiêng trời đất. Trong quan niệm dân gian, rồng là linh thú có thể hô phong hoán vũ, tượng trưng cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt.
Trong đá mỹ nghệ, hình ảnh rồng được chạm khắc tỉ mỉ trên cổng đá, lan can, bia đá, bình phong, hay mộ đá. Nghệ nhân thường thể hiện rồng với thân uốn lượn mềm mại, vảy đều tăm tắp, miệng ngậm ngọc – biểu tượng của trí tuệ và năng lượng tích cực. Ở những công trình tâm linh như lăng thờ đá hoặc điện thờ Phật, rồng còn là biểu tượng bảo vệ, xua đuổi tà khí, mang đến bình an và phúc lộc.
Rồng đá thường được chế tác từ đá xanh Ninh Bình, đá trắng, hoặc đá vàng. Mỗi loại đá mang một sắc thái riêng, nhưng đều thể hiện được thần thái uy nghi, linh thiêng – xứng đáng là linh vật đứng đầu trong Tứ Linh.
2. Ly (Kỳ Lân) – Biểu Tượng Của Lộc Và Đức
Ly hay còn gọi là Kỳ Lân, là linh thú mang nét hiền hòa, biểu trưng cho đức độ, thịnh vượng và tài lộc. Theo truyền thuyết, Kỳ Lân là linh vật hiếm hoi, chỉ xuất hiện khi đất nước thái bình, vua hiền, dân an. Vì thế, Kỳ Lân còn được xem là linh thú mang điềm lành và công chính.
Trong điêu khắc đá mỹ nghệ, Kỳ Lân thường được đặt ở lối vào cổng tam quan, cổng nhà thờ họ, khu lăng mộ đá, hoặc phủ thờ. Hình tượng này giúp canh giữ, trấn trạch, bảo vệ gia chủ khỏi điều dữ và thu hút vượng khí, tài lộc.
Kỳ Lân đá được chạm khắc với thân sư tử, đầu rồng, vảy cá, móng chim, đuôi dài cong – tượng trưng cho sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh và lòng nhân hậu. Khi đặt cặp Kỳ Lân ở cổng đá, nghệ nhân thường hướng miệng linh thú ra ngoài – mang ý nghĩa hóa giải tà khí, đón sinh khí và lộc tài vào nhà.
3. Quy – Linh Vật Của Trường Thọ Và Kiên Định
Rùa (Quy) là linh vật gắn liền với sự bền vững, trường tồn và trí tuệ. Hình ảnh rùa đội bia đá là một biểu tượng quen thuộc trong các công trình tâm linh Việt Nam, như Văn Miếu Quốc Tử Giám, thể hiện cho đạo học, truyền thống và nền văn hiến lâu đời.
Trong nghệ thuật đá mỹ nghệ, rùa được tạc từ đá xanh rêu, đá trắng hoặc đá ong xám, với phần mai khắc hoa văn tinh xảo, phần đầu khắc nét uy nghiêm, hiền từ. Quy thường xuất hiện trong bia đá, đền chùa, miếu mạo, hoặc lăng thờ tổ tiên, tượng trưng cho sự vững chãi, an yên và bền vững của dòng tộc.
Theo phong thuỷ, đặt tượng rùa đá ở sân nhà, ao hồ, hoặc trong khu lăng mộ giúp ổn định khí trạch, mang đến sự trường thọ, gia đạo êm ấm, con cháu hưng thịnh.
4. Phụng (Phượng Hoàng) – Biểu Tượng Của Cao Quý Và Hòa Bình
Phụng, hay Phượng Hoàng, là linh vật biểu trưng cho đức hạnh, sắc đẹp và quyền quý. Nếu rồng là biểu tượng của vua, thì phượng là biểu tượng của hoàng hậu – tượng trưng cho âm dương hài hòa, hạnh phúc và thịnh vượng.
Trong nghệ thuật đá mỹ nghệ, hình tượng phượng thường được khắc trên bình phong đá, trụ cổng, bia mộ, hoặc hoành phi câu đối bằng đá. Với những đường nét mềm mại, đôi cánh uốn lượn, đuôi dài bay lượn, phượng đá thể hiện vẻ đẹp thanh thoát, cao sang và thuần khiết.
Người xưa tin rằng phượng hoàng chỉ xuất hiện khi đất nước thái bình, nên việc khắc hình phượng trong các công trình tâm linh thể hiện ước vọng về hòa bình, no ấm và phúc đức cho muôn đời.
5. Ý Nghĩa Tứ Linh Trong Nghệ Thuật Đá Mỹ Nghệ
Khi kết hợp lại, Long – Ly – Quy – Phụng đại diện cho Thiên – Địa – Nhân – Đức, thể hiện sự cân bằng của vũ trụ và đạo lý con người.
-
Long tượng trưng cho sức mạnh và quyền uy (Thiên)
-
Ly (Kỳ Lân) biểu trưng cho đức độ và nhân từ (Nhân)
-
Quy tượng trưng cho sự trường thọ, ổn định (Địa)
-
Phụng tượng trưng cho đức hạnh và phúc khí (Đức)
Chính nhờ ý nghĩa sâu sắc ấy, Tứ Linh luôn được các nghệ nhân đá mỹ nghệ Việt Nam tạc khắc trong nhiều công trình, từ cổng đá làng nghề, nhà thờ họ, đình chùa cho đến khu lăng mộ đá cao cấp. Mỗi nét chạm khắc không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là sự gửi gắm niềm tin tâm linh, văn hóa và truyền thống của dân tộc.
Kết Luận
“Long – Ly – Quy – Phụng” không chỉ là bốn linh vật huyền thoại trong văn hóa Á Đông, mà còn là linh hồn của nghệ thuật đá mỹ nghệ Việt Nam. Mỗi tác phẩm khắc họa Tứ Linh là sự hòa quyện giữa tay nghề tinh xảo của nghệ nhân và giá trị tâm linh muôn đời. Chính điều đó đã giúp cho đá mỹ nghệ Việt Nam không chỉ mang giá trị vật chất, mà còn chứa đựng ý nghĩa tinh thần sâu sắc, trường tồn cùng thời gian.
Hiện nay Đá mỹ nghệ Sài Gòn thực hiện thiết kế và thi công sản phẩm am thờ đá các loại ở trên khắp mọi miền tổ quốc :
Dịch vụ lắp đặt đá tại miền bắc:
Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hà Nam, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Vĩnh Phúc.
Dịch vụ lắp đặt tại miền trung:
Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế, Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc, Đắc Nông và Lâm Đồng, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận và tỉnh Bình Thuận
Dịch vụ lắp đặt tại miền nam:
Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa Vũng Tàu, Long An, Đồng Tháp, Tiền Giang, An Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau.
Chúng tôi vinh dự được thiết kế và lắp đặt cho quý khách.
Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí:
Cơ sở 1: Làng Nghề Đá Ninh Vân, Hoa Lư, Ninh Bình
Cơ sở 2: Lô 12 đường Quán Khái làng nghề đá non nước, Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng
Cơ sở 3: 125 đường số 6 Ấp Tiền Lân Xã Bà Điểm Huyện Hóc Môn
Hotline/zalo: 0899267879
Website: damynghesaigon.com
damynghesaigon.vn/
Email: minhtam139sg@gmail.com
